به گزارش «دنیای خودرو»، آستون‌مارتین را باید جزو خاص‌ترین برندهای خودرویی جهان بدانیم. با وجود اینکه شاهد حضور محصولات‌خاص‌این برند انگلیسی در کشور نیستیم، اما آستون‌مارتین نزد علاقه‌مندان به‌خودرو همیشه جایگاه خاصی داشته و حضور نمونه‌های گذرموقت آن در خاک ایران با سر و صدای فراوانی همراه بوده است. بنابراین سالگرد تاسیس آستون‌مارتین بهانه‌ای بوده تا بیش‌تر با این خودروساز خاص آشنا شویم. خودروسازی که همیشه میان اسپرت و لوکس بودن تعادل را رعایت کرده و از این رو همواره محصولات منحصر به‌فردی را روانه بازار کرده است.
شروع به‌کار «بمفورد» و «مارتین»
ماجرای تاسیس برند آستون‌مارتین به ۱۰۸ سال پیش یعنی ۱۵ ژانویه ۱۹۱۳ میلادی بازمی‌گردد. حدود یک سال پیش از آن، لیونل مارتین راننده حرفه‌ای و صنعتگر انگلیسی با همکاری رابرت بمفورد که او نیز یک صنعتگر و مهندس انگلیسی بود، در شرکتی به‌نام بمفورد و مارتین خودروهای Singer فروخته و همچنین خدماتی را به‌خودروهای شرکت‌های GWK و Calthorpe ارائه می‌کردند.
لیونل مارتین که به‌لطف رانندگی حرفه‌ای‌اش در رقابتی در روستای آستو ن‌کلینتن خوش درخشید، به‌همراه رابرت بمفورد تصمیم گرفتند نخستین خودرو خودشان را بسازند. بر همین اساس مارتین دست به‌کار شد و نخستین خودرو آن‌ها در سال ۱۹۱۵ ساخته شد که با نام آستون‌مارتین Coal Scuttle شناخته می‌شود.
هر شرکت بزرگی ممکن است در برهه‌ای از تاریخ طعم ورشکست شدن و تعطیلی و ... را بچشد؛ اما برند آستون‌مارتین در این زمینه جزو رکوردداران صنعت‌خودرو محسوب می‌شود. چراکه در طول یک قرن گذشته حدود هفت بار شکست را مزه کرده است. نخستین تعطیلی این شرکت در همان سال‌های اولیه فعالیت با آغاز جنگ جهانی اول رقم خورد. در آن زمان لیونل مارتین و رابرت‌بمفورد هر کدام در بخشی از نیروی نظامی بریتانیا مشغول جنگ شدند.
تغییر نام به آستون مارتین
در سال ۱۹۲۰ رابرت بمفورد شرکت را ترک کرد و در اوایل ۱۹۲۰ نخستین خودرو بعد از جنگ‌جهانی ساخته شد که رکوردهای جالبی از خود در مسابقات بر جای گذاشت. اما اوضاع بر وفق مراد پیش نرفت و پس از تجربه مشکلات متعدد بالاخره شرکت بمفورد و مارتین در سال ۱۹۲۵ گرفتار مشکلات مالی شد و درنتیجه لیونل مارتین مجبور به‌فروش شرکت شد.
پس از واگذاری شرکت، مالکان جدید نام آن را به آستون‌مارتین تغییر دادند و در ابتدا قرار بود صرفا به‌تولید پیشرانه بپردازند؛ اما درنهایت تولید خودرو کامل را ادامه دادند. این نام تا به‌امروز با پرجا بوده و در طول ۹۶ سال گذشته محصولات لوکس و اسپرت این برند انگلیسی تحت این نام به‌بازار عرضه شده‌اند.
آستون‌مارتین تا اواخر دهه ۱۹۳۰ نیز مانند سال‌های قبل از آن پیش رفت و در زمان جنگ جهانی دوم تولید اجزای هواپیما به‌جای تولید خودرو در دستور کار قرار گرفت.
در سال ۱۹۴۷ یک تاجر بریتانیایی به‌نام دیوید براون با خرید آستون‌مارتین، منجی این برند خوشنام انگلیسی شد. در همان سال دیوید براون برند انگلیسی لاگوندا را نیز خریداری کرد.
لاگوندا یک برند خودروسازی لوکس است که از سال ۱۹۰۶ فعالیت می‌کند. این‌گونه پیوند میان آستون‌مارتین و لاگوندا شکل گرفت. در حال حاضر برند لاگوندا در اختیار آستون‌مارتین بوده، اما فعال نیست.
تحت مالکیت فورد
بحران‌های آستون‌مارتین تمامی نداشت و در دهه ۱۹۷۰ بار دیگر پس از تعطیل شدن به‌مالکان جدیدش واگذار شد. این روند تا دهه ۱۹۹۰ همچنان ادامه داشت. تا اینکه بالاخره فورد تصمیم گرفت آستون‌مارتین را بخرد و در سال ۱۹۹۱ این اتفاق مهم در صنعت‌خودرو رخ داد.
فورد در آن زمان با هدف گسترش تعداد برندهای تحت مالکیت خود گروه «پریمیر اتومیتیو» را تشکیل داده بود که آستون‌مارتین نیز یکی از برندهای زیرمجموعه آن بود. با این اتفاق، آستون‌مارتین بالاخره توانست روزهای بهتری را تجربه کند. در این دوران تنوع محصولات بیش‌تر شد و سیستم قدیمی تولید خودرو کنار گذاشته شد تا سیستم مدرن با بازدهی بهتر جایگزین آن شود.
خط تولیدهای بیشتری راه‌اندازی شد و درنتیجه آستون‌مارتین به‌سرعت توانست به‌رکورد فروشی دست پیدا کند که تا آن زمان تجربه نکرده بود. متاسفانه عمر این دوره برای آستون‌مارتین چندان طولانی نبود و تنها پس از ۱۵ سال به‌سر رسید.
فورد برای عبور از بحران، ناچار بود تعدادی از برندهای زیرمجموعه خود را تعطیل کند یا حتی بفروشد و برهمین اساس آستون‌مارتین به‌بخش خصوصی واگذار شد. البته اتفاقات تلخ سال‌های دور دوباره برای آستون‌مارتین تکرار نشد و این بار بهتر از قبل شاهد تغییر مالکیت بود.
در سال ۲۰۱۳ همکاری‌هایی میان آستون‌مارتین و دایملر که پنج‌درصد از سهامش را در اختیار داشت، صورت گرفت و بعدها این رقم تا ۲۰ درصد افزایش یافت. از سال ۲۰۱۸ تاکنون آستون‌مارتین در بازار بورس انگلیس حضور دارد.
محصولات فعلی آستون‌مارتین
آستون‌مارتین در کنار تولید خودروهای لوکس و اسپرت خیابانی، سابقه فعالیت در عرصه مسابقات اتومبیرانی را نیز در کارنامه دارد. این خودروساز انگلیسی در مسابقات اتومبیلرانی فرمول‌یک نیز حضور داشته، اما درخشان‌ترین فعالیت ورزشی آن را باید در عرصه مسابقات لمانز دانست که از دهه ۱۹۳۰ تا سال‌های اخیر را شامل می‌شود.
در سال ۲۰۱۷ یک دستگاه خودرو مسابقه‌ای Aston Martin DBR1/1 در حراج به‌قیمت ۲۲ میلیون و ۵۵۰ هزار دلار فروخته شد که از این حیث عنوان‌دار گران‌قیمت‌ترین خودرو انگلیسی تاریخ است.
گفته می‌شود این خودرو توسط چهره‌های مشهوری همچون کارل شلبی و استرلینگ موس رانده شده است. درحال حاضر سبد محصولات آستون‌مارتین از پنج مدل خودرو تشکیل شده است.
مدل اول آستون‌مارتین DB11 بوده که از سال ۲۰۱۶ در گرندتورر تولید می‌شود. آستون‌مارتین دو مدل دیگر را نیز با نام‌های ونتیج و DBS سوپرلگرا در سال ۲۰۱۸ در همین کلاس معرفی کرد که تولیدشان همچنان ادامه دارد. درنهایت در سال ۲۰۲۰ شاهد دو محصول جدید دیگر از آستون‌مارتین بودیم.
محصول اول یک شاسی‌بلند لوکس یا به‌عبارت دیگر یک سوپر SUV است که DBX نام دارد و عنوان نخستین شاسی‌بلند تاریخ آستون‌مارتین را یدک می‌کشد اما جدیدترین و هیجان‌انگیزترین خودرو آستون‌مارتین مدل جذاب والکری است.
این هایپرکار یک‌هزار اسب‌بخاری یک مدل تولید محدود بوده و قرار است تنها ۱۵۰ دستگاه از نسخه خیابانی و ۲۵ دستگاه از نسخه مسابقه‌ای آن به‌ترتیب با قیمت‌های سه‌میلیون و ۳.۵ میلیون دلار تولید شود که تک‌تک آن‌ها پیش‌فروش شده‌اند.
آستون مارتین در ایران
در سال‌های اخیر بخش عمده‌ای از حضور آستون‌مارتین در ایران به‌مدل‌های گذرموقتی محدود می‌شود که تنها چندماه میهمان خیابان‌های ایران بودند. با وجود اینکه مدل‌های زیادی از آستون‌مارتین در این سال‌ها وارد خاک کشورمان شده‌اند، اما همگی مزین به‌پلاک گذرموقت بودند که امکان حضور دائمی را به آن‌ها نمی‌داد.
البته در این میان یک استثنا وجود دارد و آن، یک دستگاه آستون‌مارتین ونتیج V8 متعلق به‌سال ۲۰۱۰ است که با پلاک منطقه آزاد، بیش از یک دهه پیش وارد جزیره کیش شده و همچنان در آنجا تردد می‌کند. در حال حاضر این گرند تورر انگلیسی را باید تنها آستون‌مارتین مدرن موجود در کشور دانست.
